do pobrania: Regulamin 2016
Do najważniejszych kulturowych atrybutów polskich świąt wielkanocnych należą takie elementy jak: woda, ogień, palma i jajko. Jajko jest symbolem Świąt Wielkanocnych. Uroczyste śniadanie wielkanocne poprzedza ceremonia dzielenia się poświęconym jajkiem oraz składania sobie nawzajem życzeń zdrowia, szczęścia i radości. Jest to analogiczne odniesienie do symbolicznego łamania się opłatkiem w Wigilię Bożego Narodzenia.
Mówiąc o jajku wielkanocnym należy wspomnieć, że w kulturze ludowej występuje ono w dwóch odniesieniach. Pierwsze z nich obrazuje jajko jako ogólny symbol świata czy nawet wszechświata, jak również definiuje go jako symbol początku. Malowanie jajek znane był o już w czasach cesarstwa rzymskiego. Wzmiankują o tym zwyczaju w swoich dziełach już starożytni mistrzowie - Owidiusz, Pliniusz czy Juwenalis. W Polsce historia pisanek sięga X wieku, pierwsze z nich zostały odkryte podczas wykopalisk archeologicznych we Wrocławiu i Opolu.
W Polsce można wyróżnić trzy zasadnicze rodzaje jajek zdobionych na Wielkanoc:
- jaja zdobione na jeden kolor bez żadnego wzoru. Ich nazwy w zależności od regionu
są zmienne, mówi się na nie: kraszanki, kraski, byki i byczki.
- jaja malowane i ozdabiane wzorami o różnych barwach. Wzory te są wykonywane przy użyciu wosku są to tzw. pisanki, piski.
- jaja malowane na jeden kolor ze wzorem wydrapanym za pomocą ostrego narzędzia noszą nazwę skrobanki i szczególnie popularny są w północno – wschodniej Polsce.
Najcenniejsze są jajka, do farbowania których używa się naturalnych barwników: m.in. łupin cebuli, wywaru z kory różnych drzew, świeżych kiełków żyta i owsa. Robiono też wywary z kory dębu, kory orzecha, kory kruszyny, a nawet z wygotowanego kminku, otrzymując beżowy kolor. Pisanki wielkanocne odgrywają istotną rolę w wierzeniach ludowych. Istniało przeświadczenie, że przechowywanie ich w domu miało zapewnić pomyślność, chronić dom od nieszczęść i pożarów. A im starsza pisanka tym ochrona jest skuteczniejsza. Poświęconą pisankę jako lekarstwo podawano choremu, a jej skorupkami okadzano bydło. Pisankę traktowano również jako dar, który przekazywany był wzajemnie pomiędzy dziewczętami i chłopcami na znak sympatii, jak również był podarunkiem dla dzieci od rodziców chrzestnych.
Obecnie pojawiają się coraz bardziej nowoczesne formy zdobienia jajek, poprzez malowanie, oklejanie i wycinanie. W znacznym stopniu zmienia to ich tradycyjny wygląd i pierwotne zastosowanie.